10 เรื่องน่ารู้ซินเดอเรลล่า

ซินเดอเรลล่าเดิมมีชื่อว่า เอลล่า (Ella) เป็นบุตรสาวของเศรษฐีผู้มั่งมี มารดาของเธอเสียชีวิตตั้งแต่เธอยังเล็ก เป็นเหตุให้บิดาของเอลล่าจำใจแต่งงานใหม่กับมาดามผู้หนึ่งซึ่งเป็นหม้ายและมีลูกสาวติดมาสองคนเพราะอยากให้เอลล่ามีแม่ ไม่นานนักหลังจากนั้น เศรษฐีผู้เป็นบิดาก็เสียชีวิต ทำให้ธาตุแท้ของแม่เลี้ยงปรากฏขึ้น นางกับลูกสาวใช้งานเอลล่าราวกับเป็นสาวใช้ และใช้จ่ายทรัพย์ที่เป็นของเอลล่าอย่างฟุ่มเฟือย ที่ร้ายกว่านั้น ทั้งสามยังเปลี่ยนชื่อของเอลล่า เป็น ซินเดอเรลล่า ที่แปลว่า สาวน้อยในเถ้าถ่าน เพราะพวกนางใช้งานเอลล่าจนเสื้อผ้าขาดปุปะมอมแมมไปทั้งตัวนั่นเอง
ซินเดอเรลล่ายอมทนลำบากทำงานเรื่อยมาจนกระทั่งวันหนึ่ง มีจดหมายเรียนเชิญหญิงสาวทั่วอาณาจักรให้มาที่พระราชวังเพื่อร่วมงานเต้นรำ แต่ความหมายที่แท้จริงก็คือ พระราชา ต้องการหาคู่ครองให้กับเจ้าชายซึ่งเป็นพระโอรสองค์เดียว จึงใช้งานเต้นรำบังหน้า เมื่อรู้ข่าว ลูกสาวทั้งสองต่างพากันดีใจที่บางทีตนอาจมีโอกาสได้เต้นรำและได้แต่งงานกับเจ้าชายก็เป็นไปได้ เช่นกันกับซินเดอเรลล่า เพราะเธอใฝ่ฝันมาตลอดเวลาว่าจะได้เต้นรำในฟลอร์ที่งดงามและเป็นอิสระจากงานบ้านอันล้นมือเหล่านี้ แต่แน่นอน เมื่อเด็กสาวขอไป แม่เลี้ยงใจร้ายจึงกลั่นแกล้งต่างๆ นานาจนซินเดอเรลล่าไม่มีชุดใส่ไปงานเต้นรำ
ซินเดอเรลล่าเสียใจมาก จึงหนีไปร้องไห้อยู่คนเดียว ทันใดนั้นนางฟ้าแม่ทูนหัวของซินเดอเรลล่าก็ปรากฏตัวขึ้นและบันดาลชุดที่สวยงามที่สุดให้ซินเดอเรลลา พร้อมกับบอกให้เด็กสาวไปงานเต้นรำ แต่มีข้อแม้ว่าจะต้องกลับมาก่อนเที่ยงคืน ไม่เช่นนั้นเวทมนตร์จะเสื่อมลงไปในทันที
ซินเดอเรลล่าได้ทำตามความฝัน แต่ที่ยิ่งกว่านั้นคือ คู่เต้นรำที่เธอก็ไม่ทราบว่าเป็นใครนั้นคือเจ้าชายนั่นเอง ทั้งสองตกหลุมรักกันทั้งที่ยังไม่รู้ชื่อเสียงเรียงนามของอีกฝ่าย แต่เมื่อถึงเวลาเที่ยงคืน ซินเดอเรลล่าก็รีบหนีไปโดยลืมรองเท้าแก้วเอาไว้ เจ้าชายเก็บรองเท้าไว้ได้จึงประกาศว่าจะทรงแต่งงานกับหญิงสาวที่สวมรองเท้าแก้วนี้ได้เท่านั้น
เสนาบดีได้นำรองเท้าแก้วไปตามบ้านต่างๆ เพื่อให้หญิงสาวทั่วอาณาจักรได้ลอง จนมาถึงบ้านแม่เลี้ยง เมื่อลูกสาวทั้งสองลองครบแล้ว นางก็โกหกว่าไม่มีหญิงสาวในบ้านอีก พร้อมทำลายรองเท้าแก้วจนแตกละเอียด ทุกคนต่างหมดหวังว่าจะไม่สามารถหาหญิงปริศนาของเจ้าชายพบ แต่สุดท้าย ซินเดอเรลล่าก็หยิบรองเท้าแก้วอีกข้างที่เก็บไว้ขึ้นมาและสวมให้กับเหล่าเสนาได้ดู ทำให้ซินเดอเรลล่าได้แต่งงานกับเจ้าชาย และมีความสุขตราบนานเท่านาน
(ข้อคิดในนิทาน: นารีมีรูปเป็นทรัพย์ แต่ความเมตตากรุณาเป็นสมบัติอันประมาณค่ามิได้ หากปราศจากความเมตตา ย่อมไม่มีสิ่งใดเป็นไปได้ ผู้มีความเมตตาย่อมสามารถทำได้ทุกสิ่ง)

นับเป็นเวลาหลายทศวรรษที่มีการสร้างภาพยนตร์โดยดัดแปลงจากเรื่อง ซินเดอเรลล่า หรือนำโครงเรื่องไปใช้ โดยจะมีอย่างน้อย 1 เรื่องในทุกๆ ปี ถือได้ว่าเรื่อง ซินเดอเรลล่า เป็นงานวรรณกรรมที่มีการดัดแปลงไปเป็นภาพยนตร์มากที่สุด อาจเป็นรองแต่เพียงเรื่อง แดรกคูล่า ของแบรม สโตรกเกอร์ เท่านั้น
ตัวอย่างภาพยนตร์เรื่อง ซินเดอเรลล่า หรือเรื่องที่ใช้โครงเรื่องทำนองเดียวกันนี้ เรียงตามปีต่างๆ ดังนี้
ค.ศ. 1899 ภาพยนตร์เรื่องแรกของ ซินเดอเรลล่า ในประเทศฝรั่งเศส ผลงานของ จอร์จ เมลิ...์ (Georges Méliès)
ค.ศ. 1911 ซินเดอเรลล่า ภาพยนตร์เงียบ นำแสดงโดย Florence La Badie
ค.ศ. 1914 ซินเดอเรลล่า ภาพยนตร์เงียบ นำแสดงโดย Mary Pickford
ค.ศ. 1922 ซินเดอเรลล่า ภาพยนตร์การ์ตูนสั้น ความยาว 7 นาที ของ ลาฟ-โอ-แกรม สตูดิโอของวอลท์ ดิสนีย์ ออกฉายเมื่อ 6 ธันวาคม 1922
ค.ศ. 1934 Poor Cinderella (ซินเดอเรลล่าที่น่าสงสาร) การ์ตูนสั้นของ Fleischer Studio นำแสดงโดย เบ็ตตี้ บูป
ค.ศ. 1938 Cinderella Meets Fella (ซินเดอเรลล่าพบเฟลลา) ภาพยนตร์การ์ตูนสั้นของ เมอร์รี่เมโลดี้ (Merrie Melodies)
ค.ศ. 1947 Cinderella (Зо́лушка) ภาพยนตร์เพลงของ เลนฟิล์มสตูดิโอ ประเทศรัสเซีย นำแสดงโดย อิราสต์ การิน และ ฟายินา ราเนฟสกายา
ค.ศ. 1950 ซินเดอเรลล่า ภาพยนตร์การ์ตูนเรื่องยาวของวอลท์ ดิสนีย์ ที่มีชื่อเสียงโด่งดังมากจนกลบตำนานซินเดอเรลล่าดั้งเดิม มีการสร้างภาคสองในปี ค.ศ. 2002 ชื่อ Cinderella II: Dreams Come True และภาคสามในปี ค.ศ. 2007 ชื่อ Cinderella III: A Twist in Time
ค.ศ. 1955 The Glass Slipper (รองเท้าแก้ว) แสดงโดย เลสลี่ แครอน และ ไมเคิล ไวลดิ้ง
ค.ศ. 1960 Cinderfella (ซินเดอเฟลล่า) เป็นเรื่องที่มีชื่อเสียงมากเรื่องหนึ่งเพราะตัวละครเอกกลายเป็นผู้ชาย นำแสดงโดย เจอร์รี่ ลิวอิส
ค.ศ. 1970 Hey Cinderella (เฮ้ ซินเดอเรลล่า) ภาพยนตร์ตลกของ จิม เฮนสัน ความยาว 60 นาที ใช้นักแสดงเป็นตัวละครหุ่นมือที่มีชื่อเสียงของจิม เฮนสัน (รวมทั้ง กบเคอร์มิท ที่มีบทสั้นๆ อยู่ด้วย)
ค.ศ. 1973 Tři oříšky pro Popelku/Drei Haselnüsse für Aschenbrödel (พรสามประการของซินเดอเรลล่า) ภาพยนตร์เชก-เยอรมัน ซึ่งประกอบด้วยผู้แสดงจากทั้งสองประเทศ และต่างพูดภาษาชาติของตน

ซินเดอเรลล่า ละครเพลงสร้างโดย ร็อดเจอร์แอนด์แฮมเมอร์สไตน์ ออกฉายทางโทรทัศน์รวม 3 ครั้ง ได้แก่
ค.ศ. 1957 นำแสดงโดย จูลี่ แอนดรูว์ โจน ไซเฟอร์ เคย์ บัลลาร์ด อลิซ โกสต์ลี่ และ เอดี้ อดัมส์ แพร่ภาพทางโทรทัศน์สี แต่ฉบับที่คงเหลืออยู่ถึงปัจจุบันเป็นฉบับขาว-ดำ
ค.ศ. 1965 นำแสดงโดย เลสลี่ แอนน์ วอร์เรน สจ๊วต เดมอน จิงเจอร์ โรเจอร์ วอลเตอร์ พิดเจียน และ เคเลสต์ โฮล์ม
ค.ศ. 1997 นำแสดงโดย แบรนดี้ เปาโล มอนทัลบัน วิทนี่ย์ ฮูสตัน วูปี้ โกลด์เบิร์ก วิกเตอร์ การ์เบอร์ เบอร์นาเดทท์ ปีเตอร์ส และ เจสัน อเล็กซานเดอร์
ซินเดอเรลล่า ฉบับของร็อดเจอร์แอนด์แฮมเมอร์สไตน์ ยังได้ขึ้นแสดงสดบนเวทีหลายครั้ง รวมถึงคราว ค.ศ. 2005 ซึ่งได้ เปาโล มอนทัลบัน จากฉบับโทรทัศน์ปี 1997 มาร่วมแสดงด้วย

มีการนำ ซินเดอเรลล่า มาแสดงเป็นละครเวทีครั้งแรกที่โรงละคร Drury Lane กรุงลอนดอน ในปี ค.ศ. 1904 และโรงละคร Adelphi กรุงลอนดอน ในปี ค.ศ. 1905 ในครั้งหลังมี Phyllis Dare อายุ 14 ปี เป็นนักแสดงนำ
บทละครเวทีฉบับดั้งเดิมจะเปิดฉากแรกของเรื่องที่ในป่า อันเป็นที่ซึ่งซินเดอเรลล่าได้พบกับเจ้าชายและสหายคู่หู ชื่อ แดนดินี โดยซินเดอเรลล่าเข้าใจผิดว่าแดนดินีเป็นเจ้าชาย ส่วนเจ้าชายเป็นแดนดินี
พ่อของซินเดอเรลล่าชื่อ บารอน ฮาร์ดอัพ ตกอยู่ใต้อำนาจของลูกเลี้ยงสาวหน้าตาน่าเกลียดสองคนพี่น้อง มีคนรับใช้คนหนึ่งชื่อ บัตตอนส์ ซึ่งเป็นเพื่อนกับซินเดอเรลล่า ตลอดการแสดงละคร 
บารอนจะถูกนายหน้าเก็บค่าเช่าบ้านคอยดูหมิ่นอยู่เรื่อย ส่วนนางฟ้าแม่ทูนหัวต้องใช้เวทมนตร์เสกรถม้า (จากฟักทอง) คนรถ (จากหนู) คนขับรถ (จากกบ) และชุดราตรีสวยงาม (จากผ้าขี้ริ้ว) 
สำหรับให้ซินเดอเรลล่าใช้ไปในงานเต้นรำ โดยที่เธอต้องรีบกลับมาก่อนเที่ยงคืน อันเป็นเวลาที่เวทมนตร์จะเสื่อม

Cendrillon ละครโอเปร่า 4 องก์ ของ Jules Massenet ประพันธ์ในช่วงปี ค.ศ. 1894-95 โดยเปิดการแสดงรอบแรกที่กรุงปารีส เมื่อวันที่ 24 พฤษภาคม ค.ศ. 1899

ประเทศไทยก็มีนิทานที่คล้ายๆ ซินเดอเรลล่า เรื่อง ปลาบู่ทอง ตัวละครเอกชื่อ เอื้อย เป็นบุตรคหบดีกับภริยาหลวง ซึ่งตกน้ำเสียชีวิตแล้วมาเกิดเป็นปลาบู่คอยดูแลบุตรสาว ภริยาน้อยของคหบดีหรือแม่เลี้ยงของเอื้อยมีบุตรสาวสองคนชื่อ 
อ้าย กับ อี่ ทั้งหมดใช้งานเอื้อยเยี่ยงทาส เมื่อเห็นเอื้อยพูดคุยกับปลาบู่ทองในสระ ก็จับปลาบู่มาฆ่าเสีย เกล็ดปลาบู่ฝังดินกลายเป็นต้นมะเขือ แม่เลี้ยงก็ทำลายต้นมะเขือ ผลมะเขือฝังดินเติบใหญ่กลายเป็นต้นโพธิ์เงินโพธิ์ทอง ทำให้พระเจ้าพรหมทัตมาพบเพราะเสียงลมพัดใบโพธิ์ไพเราะ แล้วรับเอื้อยไปอยู่ในวัง

ผลสำรวจจากกูเกิล เทรนดส์ เมื่อปี ค.ศ. 2008 ก็พบว่า ซินเดอเรลล่า เป็นเทพนิยายที่ได้รับความนิยมและกล่าวถึงมากที่สุดในโลกอินเทอร์เน็ต

ซินเดอเรลล่า ได้รับการโหวตจากเด็กๆ กว่า 1,200 คนจากการสำรวจโดย cinema chain UCI 
เป็นเทพนิยายยอดนิยมอันดับหนึ่งในดวงใจ เมื่อปี ค.ศ. 2004

ตำนานซินเดอเรลล่ามีปรากฏในเทพนิยายหรือนิทานพื้นบ้านประเทศต่างๆ ทั่วทั้งโลกโดยมีชื่อของตัวเอกแตกต่างกันออกไป 
ทว่าฉบับที่มีชื่อเสียงที่สุดเป็นของนักเขียนชาวฝรั่งเศสชื่อ ชาร์ลส แปร์โรลต์ ในปี ค.ศ. 1697 ซึ่งอิงมาจากวรรณกรรมของ จิอัมบัตติสตา เบซิล เรื่อง La Gatta Cenerentola

โครงเรื่องของซินเดอเรลล่าน่าจะมีกำเนิดมาแต่ยุคสมัยคลาสสิก นักประวัติศาสตร์กรีกชื่อ สตราโบ ได้บันทึกไว้ในหนังสือ จีโอกราฟิกา เล่ม 17
ตั้งแต่ราวหนึ่งร้อยปีก่อนคริสตกาล ถึงเรื่องราวของเด็กสาวลูกครึ่งกรีก-อียิปต์ผู้หนึ่งชื่อ โรโดพิส (Rhodopis) ซึ่งเชื่อกันว่าเป็นเนื้อเรื่องที่เก่าแก่ที่สุดของซินเดอเรลล่า
โรโดพิส (ชื่อมีความหมายว่า "แก้มกุหลาบ") ต้องอยู่ซักเสื้อผ้ามากมายขณะที่เหล่าเพื่อนหญิงรับใช้พากันไปเที่ยวงานเต้นรำซึ่งฟาโรห์อามาซิสทรงจัดขึ้น นกอินทรีย์นำรองเท้าของเธอ
ที่ประดับกุหลาบไปทิ้งไว้ที่เบื้องบาทของฟาโรห์ในนครเมมฟิส พระองค์ตรัสให้สตรีในราชอาณาจักรทดลองสวมรองเท้านี้ทุกคนเพื่อหาผู้สวมได้พอเหมาะ โรโดพิสสวมได้พอดี ฟาโรห์ตกหลุมรักเธอและได้อภิเษกสมรสกับเธอ 
ต่อมาเนื้อเรื่องนี้ปรากฏอีกครั้งในงานเขียนของเคลาดิอุส ไอเลียนุส (Claudius Aelianus) แสดงให้เห็นว่าโครงเรื่องซินเดอเรลล่าเป็นที่นิยมมาตลอดยุคคลาสสิก 
บางทีจุดกำเนิดของตัวละครอาจสืบย้อนไปได้ถึงช่วง 600 ปีก่อนคริสตกาล ซึ่งมีสตรีในราชสำนักเธรซคนหนึ่งใช้ชื่อเดียวกันนี้ และเป็นผู้รู้จักมักคุ้นเป็นอย่างดีกับ อีสป นักเล่านิทานยุคโบราณ